Putin?

De Russen zijn ‘a-politiek’. Althans, velen van hen lijken zich niet met de politiek bezig te houden. Zij zijn het tegenovergestelde van de Nederlander. De meeste Nederlanders hebben overal een mening over en denken dat zij het beter weten dan die 'pannenkoeken' in Den Haag. De Rus denkt dat politiek niet iets is voor de man van de straat en houdt zich er buiten, laat die hoge pieten dat maar uitzoeken. Ik, als Nederlander, geef ook graag mijn mening, bemoei mij graag met de politiek en denk dat mijn mening weldegelijk wat uitmaakt. De Rus ziet zichzelf slechts als een piep klein radertje en houdt zich vooral eventjes bezig met zichzelf. Ik probeer mij dan ook in te houden, de Rus zit niet op mijn politieke mening te wachten en ik heb ‘pussy riot’ dan ook nog geen enkele keer voorbij horen komen.

Zijn ze ongeïnteresseerd? Nee, zeker niet. Velen zijn erg geïnteresseerd in culturele zaken, lezen kranten, zijn geinteresseerd in de wereld, kennen hun geschiedenis, lezen grote Russische romans in het weekend en bezoeken bijzonder vaak musea. Zodra het echter over politiek gaat ebt de interesse weg. Geschiedenis en cultuurverschillen zijn interessante onderwerpen die we tijdens de lessen als internationale studenten vaak bespreken, maar zodra ik vraag aan mijn Zwitserse medestudent hoe hun democratische systeem werkt zucht mijn lerares hard. Pfoe, politiek, daar haak ik af!

Ik ben hoop voor de zomer te kunnen afstuderen, ik doe op dit moment onderzoek naar de ontwikkeling van Russische nationalistische gevoelens als reactie op de ontwikkeling van nationalisme in de voormalig Sovjet republieken tijdens de val van het communisme. Pfoe, dat is een mond vol! In ieder geval ben ik erg benieuwd wat mensen hier over dit onderwerp denken. Over politiek, nationalisme en vaderlandsliefde. Ik stuit hier op een probleem omdat veel mensen hier zenuwachtig van worden.  Nationalisme is sowieso om vele reden een ingewikkeld onderwerp, maar vaak loopt het gesprek vast en zeggen zij dat het te ingewikkeld is voor hen. Politieke zaken daar houden zij zich niet mee bezig, dat is alleen voor diegene die daar voor gestudeerd hebben!

Hoe kan het dat een land dat ooit het grootste politieke experiment uitvoerde nu bijna zonder politiek bestaat. Rusland werd van het meest socialistische land ineens het meest kapitalistische land.

Wij, in het Westen, zijn misschien bezig met pussy riots en hebben allemaal een mening over verkiezingsfraude en Syrie.. Hier heb ik er nog niemand over gehoord. Het beeld dat wij hebben van een enorme haat jegens Putin bestaat niet. Er worden hoogstens wat simpele grapjes gemaakt over Putin, maar haat merk ik niet. Liefde ook niet echt, behalve dan op koelkastmagneten en mokken die je hier overal kan kopen. Het lijkt alsof Putin hier ‘gedoogd’ wordt. Er zijn ook niet echt alternatieve en qua welvaart groeit Rusland gestaag.

Rusland is blij eindelijk vooruitgang te kennen en is druk aan het uitzoeken hoe ze economisch kunnen ontwikkelen. De Russische Federatie is bijna jarig en wordt dan 20 jarig, Rusland bestaat net zo lang als mijn broertje. Bovendien heeft Rusland een heel andere visie op politiek als dat wij hebben. Waar wij vinden dat vrijheid en democratie het hoogste goed zijn is voor de Rus in zijn leven vooral stabiliteit en zekerheid belangrijkste, democratie wordt geassocieerd met de eerste president na de val, Jeltsin. Dit was een periode van chaos, zwarte markt, onzekerheden en de maffia maakte de dienst uit, daar is met Putin wel een eind aan gekomen.

Daarom wil ik Amnesty dan ook vragen Rusland niet te beledigen met hun democratische ideeën, Amnesty wordt gezien als een bemoeial die Rusland niet serieus neemt en zorgt voor irritaties. Dit terwijl velen proberen de relaties tussen onze landen te verbeteren. Ik ben ook een aanhanger van dezelfde ideologie als Amnesty, maar probeer te begrijpen dat Rusland het op zijn eigen manier doet. Rusland is aan Westerse democratisering nog niet toe en misschien wel nooit. Op dit moment is de Rus bezig met het opbouwen van zijn land in de hoop dat het ooit weer een wereldmacht zal worden.  Laten we samen werken, laten we met elkaar in gesprek blijven, van elkaar leren. Amnesty kan Rusland niet veranderen, dat zal van binnenuit moeten komen. 

Mijn prachtige Putin-mok! 

Stedentrip Sint Petersburg

Eigenlijk zou ik iedereen willen inspireren naar Rusland te komen en was mijn bedoeling met dit blog uit te leggen wat er nou zo geweldig is aan Moskou. Ik heb zo het gevoel dat dat nog niet helemaal gelukt is, dit omdat ik juist ook gefascineerd ben door de meer duistere zijde van Moskou. Die duistere zijde is in Moskou nooit ver weg en ik weet ook niet of Moskou voor iedereen is. Je houdt ervan of je haat het lijkt het wel. Vandaar dat ik vandaag een stukje zal schrijven om Rusland te promoten, het zal alleen niet over Moskou maar over Sint Petersburg gaan. Lang niet zo spannend als Moskou maar wel verschrikkelijk mooi! De volgende keer dat je van plan bent een stedentrip te maken ga niet naar Rome, Parijs of Madrid, kies voor deze prachtige stad!

Over Petersburg wordt altijd gezegd dat het op lijken gebouwd werd en dat is logisch metafoor als je de geschiedenis leest. Erg maar waar, maar ach.. daar merk je vandaag de dag niks meer van en het resultaat van een op een moment uit de grond gestampte stad is verbluffend. Het heeft wel iets van Parijs, waarvan het centrum ook werd gesloopt en opnieuw opgebouwd. Ook zie je de invloed van de Nederlandse grachten die Peter de Grote zag tijdens zijn bezoeken aan Nederland. Ook Venetië wordt genoemd als vergelijking door de sfeer en lange waterwegen. Wat ze zeggen over Petersburg, moet ik toegeven, is allemaal waar. Het is inderdaad een groot openluchtmuseum waar elk gebouw in het centrum een bezienswaardigheid op zichzelf is.

Een van de grote voordelen voor de reiziger is dat Petersburg veel Meer Europees is en een stuk moderner dan Moskou. Wat ik juist het nadeel vind van Petersburg. Het is Rusland Light.  Alles wordt nog steeds aangegeven is cyrillisch, je ziet nog altijd baboesjkaatjes op straat en het is in de winter stervenskoud, maar het is te behappen. De Russische ellende blijft in de buitensteden en de binnenstad is niet verpauperd. De buitensteden zijn echter identiek aan die van Moskou, inclusief de zelfde sovjetflats, straatnamen en metronamen. (Er is een beroemde Sovjetfilm over een man die in een van die uit de grond gestampte buitenwijken woont en op een dag in plaats van in Moskou in St Petersburg wakker wordt maar het verschil niet merkt, alles is exact hetzelfde. De Russen kijken deze film elk jaar met het nieuwe jaar. The irony of faith, or enjoy your bath - 1975.)

In Sint Petersburg herken je de mode en spreken de mensen achter de kassa wel een woordje Engels, iets dat in Moskou echt niet voorko! Het cultuurverschil is gewoon een stuk kleiner. Bovendien heeft Petersburg de Hermitage. In mijn hoofd voer ik een groot debat welk museum meer de moeite waard is.. Het Louvre of de Hermitage.. Kortom een museum van formaat!

Wat ik mij toch steeds afvraag is hoe het komt dat Sint Petersburg zoveel meer Europees is.  Rijke handelsstad die dicht bij Finland ligt? Moskou is toch het centrum van Rusland en met het internet zijn alle landen toch dichtbij? Misschien toont het alleen rijker en meer Europees door de goed onderhouden binnenstad en trekt de stad gewoon meer toeristen aan. Ik las zojuist dat in 2010 de salarissen in Petersburg nog 24% lager waren dan in Moskou. Wat nog altijd een stuk hoger is dan in de rest van Rusland. Mensen in Moskou klagen over de grote toevoer migranten. Het politieke centrum ligt nu en al jaren in Moskou, maar lag voor de revolutie in St Petersburg. In Moskou wonen 11 miljoen mensen,  en in Petersburg maar bijna vijf miljoen.  Misschien is het een combinatie van al deze factoren...

Sovjet dorpen vol dronkaards

Ik ben een paar daagjes weg geweest uit Moskou samen met Mike. Er wordt altijd gezegd dat als je Moskou en Petersburg gezien hebt je maar een kant van Rusland gezien hebt. Het echte Rusland ligt buiten deze twee steden. Ik ben er een weekje tussen uit gegaan naar Sint Petersburg en we hebben een tussen stop gemaakt in de stadjes Tver en Novgorod.

 Tver is ongelofelijk heerlijk lelijk. In een klap ben je terug in de Sovjet Unie. De grijze grauwe architectuur is overweldigend en zeker in combinatie met grauwig weer. Novgorod daarentegen is een van de oudste steden van Rusland, de geschiedschrijving ziet Novgorod als het begin van de Russische geschiedenis. Het is maar een klein stadje en ook hier ontbreekt de sovjet architectuur niet, maar het centrum is heel oud en ontzettend goed onderhouden. Het is er rustig en er is veel groen, veel Russische toeristen bezoeken deze stad graag. Maar het is waar, Moskou en Petersburg zijn een ding... De andere Russische steden zijn iets anders...

Door de slechte wegen, de slecht onderhouden gebouwen en de vervoersmiddelen van vijftig jaar geleden hebben deze steden iets armoedigs over zich. Het gene waarmee ik echter weer het meest geconfronteerd werd is de Russische liefde voor alcohol. Hoewel je je kunt voorstellen dat je in deze oude, vervallen, grijze en grauwe sovjet steden naar de fles grijpt is de verwevenheid van wodka in het leven voor mij steeds weer schokkend.

In Moskou sta ik niet raar te kijken van een man die in een hoekje van het metrostation ligt te slapen, of op een bankje of gewoon op straat. Op sommige momenten lijkt het wel volle maan voor de dronkaards en moet je serieus opletten dat je niet ergens loopt waar net iemand heeft overgegeven. De Moskovieten lijken deze dronkaards te negeren en hebben zelfs een uitdrukking alsof dit iets van oudere tijden is, het zijn ouderen mannen en de meeste mensen die ik hier heb leren kennen drinken helemaal geen druppel.  Een logische reactie denk ik als je ziet hoe je land kapot gaat aan de drank, het blijft moeilijk te negeren op vrijdagavond in de metro. Het is geen fabeltje dat Russen wel van eem drankje houden.



In novgorod stonden wij in de rij van de supermarkt om een ontbijtje te kopen. Voor ons staat een man die enkel een fles wodka koopt en de muntjes uittelt, achter ons staat een man met twee halve liters bier. Goedemorgen! We lopen naar buiten en het eerste wat de man doet is de halve liter opentrekken en het blik in een teug voor de helft leegdrinken. Wanneer wij verder lopen merken wij op dat bijna iedereen hier een ochtendbiertje bij zich heeft. De man die zijn hond uitlaat neemt ook vrolijk nog een slok van zijn ochtendbiertje.

Bier kun je hier kopen in literflessen, vijfliterflessen enzovoorts.. Kleiner dan halve liters worden eigenlijk niet verkocht. Een redelijke fles wodka kost hier ongeveer drie euro. Het scheelt niet veel of alcohol is goedkoper dan water.  Wanneer je een Russische supermarkt binnen loopt krijg je niet zoals bij ons eerst de groente maar eerst de wodka en daarna andere alcoholische dranken. Logisch wel blijkt, de meeste mensen die wij zagen in de supermarkt kwamen toch alleen voor drank en die hoeven dan in ieder geval niet de hele supermarkt door. In juli 2011 is bier officieel van de lijst van frisdranken afgehaald en is het nu ook officieel een alcoholische drank, in praktijk zien mensen bier nog altijd als een verfrissende dorstlesser.


In Nederland drinken wij per hoofd van de bevolking 7,9 liter pure alcohol per jaar, waarmee we net onder het Europees gemiddelde blijven. Ongezond natuurlijk en in Nederland wordt alcohol gebruik ook wel als een probleem gezien, het is echter niks vergeleken met het alcoholgebruik van de gemiddelde Rus. In Rusland wordt er per hoofd van de bevolking 18 liter pure alcohol gedronken. Er wordt uitgegaan van minstens een half miljoen alcohol gerelateerde doden per jaar...

Dronken mensen zie je overal. Ook in Sint Petersburg wat vergeleken met Moskou ontzettend modern is en bijna niet te onderscheiden van een Europese stad. Toch kom je altijd dronken mensen tegen en worden er hoeveelheden alcohol 'weg getikt' waarvan wij al drie keer onder de tafel zouden liggen. 'S avonds lopen de jongens van kroeg naar kroeg met de halve liters onder de arm en zijn de straten vol met dronkemans geluiden. In elk cafe worden de wodkaglaasjes vrolijk bijgevuld en op sommige tafels staat een hele fles wodka. In elk cafe hebben ze natuurlijk thee, koffie, cola maar ook altijd minstens vijf verschillende soorten wodka. Je kunt kiezen tussen een glaasje, een karafje of gewoon de hele fles. Nee, de alcohol lijkt hier volksvijand nummer een!

Al jaren worstelen de leiders van dit land met dit probleem. De wodka zit verweven in de Russische geschiedenis en cultuur.. Misschien ligt het in het melancholische karakter van de Rus besloten en geeft het zware leven het laatste zetje om naar de fles te grijpen, in dat geval lijkt mij het alcoholisme een symptoom van het moedeloze bestaan van sommige Russen in grote Sovjetflats in de Russische buitensteden...

Best lekker hoor, even een glaasje wodka bij het eten, lekker warm.. Maar als er tijdens het eten al vrolijk een halve liter bier voor je neergezet wordt dan heb ik er aan hoogstens twee wel weer genoeg!

Gemengde gevoelens

In een maand tijd is het winter geworden in Moskou. Ik kwam aan in de nazomer, nu is de eerste sneeuw al weer gevallen en het minpunt bereikt.  Alles gaat zo hard, alles is zo veranderlijk. Het lijkt of, wat ik ook doe, hoe hard in ook ren, ik altijd net achter de feiten blijf aanrennen. De tijd gaat zo snel dat wanneer je net bij lijkt te zijn er al wel weer wat veranderd is, als oplossing laat ik mij maar gewoon meevoeren en probeer geen invloed meer uit te oefenen, maar laat alles komen.  Vorige week heb ik Moskou gehaat, deze week ben ik weer verliefd.

Ik heb hier geleerd geduld te hebben. In Moskou zijn volgens mij de langste rijen ter wereld. Uren heb ik al door gebracht in de rij en dat is niet overdreven! Ik wil graag een studentenkaart voor de metro want dat scheelt mij 40 euro per maand, best de moeite waard dacht ik. Moeite, ja, want dat kost het! Eerst sta je in de rij om bij het juiste loket het juiste formulier te halen, dat formulier kan je natuurlijk maar bij één speciaal loket halen dat op speciale tijden open is. Vervolgens moet je met dit formulier naar de universiteit voor een speciale stempel en handtekening. Dat heb ik allemaal braaf gedaan en vervolgens ging ik proberen het formulier in te vullen. Ik bleek de hulp van Tatiana nodig te hebben, ik kwam er niet uit! Werkelijk waar, alle gegevens wilden ze van mij weten, studentenkaartgegevens, paspoortgegevens, registratiegegevens, allerlei nummers.. Ik heb een foutje gemaakt! Oeps, ik heb geprobeerd het met tipex te herstellen en je zag het bijna niet meer, dus ik met dat forumlier naar weer een ander speciaal loket. Ik heb daar anderhalf uur in de tocht staan vernikkelen totdat ik eindelijk aan de beurt was! Eindelijk aan de beurt kijkt die mevrouw mij nors aan. ‘Er zit tipex op’ zegt ze. ‘Deze accepteer ik niet en je hebt ook niet alle nummers ingevuld...’ Ik kan weer helemaaaal opnieuw beginnen! Aaaaaaaaaahhhhrrrggggg!

Dit is niet de enige keer dat zoiets gebeurd.. Arhg! Ik ben Moskou-moe. Ik wil niet meer in de rij, ik wil niet al mijn paspoortgegevens invullen voor een treinkaartje, ik wil gewoon simpel, makkelijk!

Na al deze frustraties wil ik geen blogs schrijven. Moskou is geweldig. Ik wil vertellen over hoe geweldig Moskou is, niet over hoe het mij frustreren kan, hoe het ingewikkeld is, vies en hoe er teveel auto's zijn. Ik wil niet meer vertellen over alle arme mensen op straat, over alle dronken mannen, over dakloze, arme, verminkte mannen die op straat liggen te slapen naast een lege fles wodka. Hoe je  op vrijdagavond tussen tien en twaalf beter niet de straat op kan als je hier niet tegen kan en dat mijn Italiaanse vriendinnetje en ik hier een lijst bijhouden van de hoeveelheid mannen die wij hebben zien overgeven in het openbaar.. De Rus zou het verschrikkelijk vinden als ze weten dat dit is wat ik schrijf, Moskou heeft meer dan één gezicht.

Moskou is ook de stad van ontelbaar veel orthodoxe kerken die overal opduiken met hun prachtige gouden koepels, van Leninbeelden, monumenten, het heeft een enorm cultureel erfgoed. Het is een stad die altijd beweegt, een stad die 24 uur per dag open is. De stad waar het in de boekwinkel zelfs om drie uur ‘s nachts  druk is. Moskou heeft misschien wel de mooiste metro ter wereld waar elk station een attractie op zich is en de metro elke anderhalve minuut komt. Tegenover elk nors persoon op straat staat een enorm open, warm en gastvriendelijke rus, die je zal uitnodigen, een praatje met je maakt of met je meeloopt als je de weg kwijt bent. Moskou staat vast met ontzettend veel auto’s en de lucht is vervuild, maar er zijn ook heel veel parken. Russen zijn gek op wandelen en leven buiten. De parken zijn vol leven en reuze gezellig. Ik denk dat wij kunnen leren van hoe de Moskoviet met zijn tijd omgaat. Er wordt hier keihard gewerkt, maar wanneer men vrij is gaat met men het gezin, de familie, vrienden of lekker met zijn tweetjes naar een park of een andere prettige plek. Kinderen rennen in het rond, er wordt gegeten en gelachen. Ik vind het heerlijk om door het park te lopen en deze groepen mensen te zien, de kinderen zijn uitgedost in warme jasjes en laarsjes en meestal loopt er ook nog gezellig een hond mee. Hier zie je een totaal andere rus dan op de drukke straten.

Behalve school, onderzoek en werk doe ik natuurlijk ook nog toeristische dingen. Ik probeer op te gaan in de Moskovische manier van leven en ben naar de bioscoop geweest, ga naar school, doe boodschappen en eet in de typische Russische kantines. Na een maand begin je al aardig aan je plek te wennen. Ik heb al favoriete cafeetjes, een favoriete supermarkt en weet waar de meeste metrostations liggen, maar natuurlijk laat de toeristische trekpleisters niet aan mij voorbij gaan!

Afgelopen dinsdag ben ik naar de opera geweest! Ik was in mijn leven nog nooit naar een opera geweest, wat niet uitzonderlijk is, denk ik. Dat zouden we nou vaker moeten doen! Ik had via internet twee goedkope kaartjes voor mij en Marika op de kop getikt, op het derde balkon, dus geen geweldige plaatsen dachten wij, maar ach het gaat om de ervaring en bovendien de opera speelde in het Bolshoj Theater! Eenmaal daar was het theater op zich inderdaad al een ervaring, al het goud, het marmer en de kroonluchters, dat zie je niet elke dag. Het bleek dat wij wel een mooie plek hadden uitgezocht, we zaten bijna in het midden op de voorste rij van het derde balkon. Wij keken, wat niet de bedoeling is natuurlijk, zo in de orkestbak en hadden een geweldige uitkijk over de zaal en op het podium. Een opera is onwijs bijzonder, een enorm orkest, de zang, het decor, de hoeveelheid mensen, echt leuk! Even heel wat anders!

Dat is het leuke aan Moskou, het is altijd even heel wat anders... Alles gaat snel ik ga van de ene emotie naar de andere. Van het ene avontuur weer naar het volgende.. Het ene moment ben ik Moskou-moe het andere moment ben ik weer overtuigd.

Nog even de plekken die je niet mag missen:
Hebben jullie trouwens gezien dat als je op foto's klikt je een grote weergave ziet en een soort diavoorstelling?

Christus Verlosserkathedraal

Pushkin art gallery

Bolsoj Theater

Voor de mensen zonder facebook zal ik nog even wat foto's plaatsen waar ik zelf op sta ;) 

(de foto's zijn al wat ouder, ondertussen is een dikke jas al wel noodzakelijk!)